اتانول و متانول دو نوع الکل هستند که گاهی تشخیص آنها از یکدیگر سخت است. در این مقاله قصد داریم به زبانی ساده به معرفی و بررسی فرق اتانول و متانول بپردازیم. با ما همراه باشید.
اتانول چیست؟
اتانول با فرمول شیمیایی CH3CH2OH یک نوع الکل ساده است که از جمله ویژگی های آن می توان به فرار بودن، قابل اشتعال و بی رنگ بودن اشاره کرد. اتانول بوی الکل مانندی داشته و از دو روش طبیعی یا صنعتی تولید می شود. در روش طبیعی، اتانول را از تخمیر قندها به دست می آورند و در روش صنعتی، از روش هایی مثل هیدراتاسیون اتیلن برای تولید اتانول استفاده می شود.
موارد مصرف: از اتانول به عنوان یک ضد عفونی کننده الکلی در کاربردهای پزشکی استفاده می شود. همچنین اتانول یک روانگردان تفریحی و ماده موثر در نوشیدنی های الکلی است.
متانول چیست؟
متانول با فرمول شیمیایی CH3OH یک نوع دیگر الکل ساده است که ویژگی هایی از جمله سبک بودن، فرار بودن، بی رنگ و قابل اشتعال بودن دارد. متانول بوی الکلی مانند دارد ولی بوی آن از بوی اتانول تند و تیزتر به مشام می رسد.
اتانول و متانول شباهت هایی دارند که موجب شده تشخیص آنها از یکدیگر سخت شود. به همین منظور در ادامه مفصل تر به توضیح فرق اتانول و متانول خواهیم پرداخت.
فرق اتانول و متانول چیست؟
تفاوت در تعداد کربن به کار رفته در ساختار این دو نوع الکل، اصلی ترین فرق اتانول و متانول است. به طور کلی، این دو نوع الکل بسیار شبیه یک دیگر هستند و اکثر اوقات با هم اشتباه گرفته می شوند. اتانول و متانول با وجود شباهت هایی که دارند، دو ماده شیمیایی متفاوت هستند که با یک سری ویژگی های منحصربه فرد هر کدام می شود آنها را از یکدیگر تشخیص داد.
از جمله مواردی که موجب فرق اتانول و متانول می شود، شامل:
- در ساختار اتانول حلقه اتیل وجود دارد در حالی که متانول در ساختار خود دارای یک گروه متیل است.
- اتانول نسبت به آب اسیدیته ضعیفی دارد در حالی که اسیدیته متانول در مقایسه با آب قوی تر است.
- بوی اتانول سنگین و سوزاننده است و شعله این الکل حین سوختن آبی رنگ دیده می شود! در حالی که متانول بوی متفاوتی داشته و شعله آن حین سوختن سفید رنگ است.
- اتانول معمولا از روش های طبیعی یعنی تخمیر محصولات غذایی تولید شده ولی متانول معمولا حاصل فرایندهای مصنوعی و صنعتی است.
- اتانول خوراکی است! در واقع ماده اصلی نوشیدنی های الکلی را اتانول تشکیل می دهد در حالی که متانول یک ماده سمی بوده و اصلا خوراکی نیست. از متانول برای ساخت فرمالدئید و.. استفاده می کنند.
اتانول چه ویژگی هایی دارد؟
برای درک بهتر فرق اتانول و متانول بهتر است به چند مورد از ویژگی های بارز و منحصر به فرد هر کدام اشاره کنیم.
- اتانول را می توان به راحتی در انواع ترکیبات آلی و آب حل کرد! به همین منظور از آن در تولید نوشیدنی های الکلی، رنگ، لاک و سوخت استفاده می شود.
- اتانول از هیدراتاسیون اتیل به دست آمده و می توان از آن به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده در موارد درمانی و بهداشتی استفاده کرد.
- اتانول باعث توزیع بهتر رنگ مواد غذایی شده و عطر و طعم غذا را افزایش میدهد! مثلا یکی از طعم دهنده های غذایی محبوب که با استفاده از اتانول تولید می شود، اسانس وانیل است.
متانول چه ویژگی هایی دارد؟
- متانول با نام حلال قطبی الکل چوب هم شناخته می شود! از آن جایی که متانول در گذشته با استفاده از تقطیر مخمر چوب تولید شده است، این نام به متانول اطلاق می شود.
- متانول عمدتا از طریق فرایندهای مصنوعی مثل هیدروژناسیون مونوکسید کربن تولید می شود.
- از متانول به عنوان یک پیش ماده شیمیایی در ساخت فرمالدئید، اسید استیک، متیل ترت بوتیل اتر و… استفاده می شود.
چگونه فرق اتانول و متانول را تشخیص دهیم؟
- بوییدن اولین راه برای تشخیص فرق اتانول و متانول است! متانول بوی تند و تیزی دارد که مشام را اذیت میکند در حالی که اتانول چنین بویی ندارد.
- سوزاندن راه دیگر تشخیص این دو ماده است! به این صورت که اگر شعله زرد تا آبی رنگ بود؛ یعنی ماده مورد نظر متانول است! در صورتی که شعله سفید بود یعنی ماده مذکور اتانول می باشد.
- یکی از روش های مطمئن تر برای تشخیص اتانول از متانول استفاده از سدیم دی کرومات است! ابتدا به میزان 8 میلی لیتر از سدیم دی کرومات را به 4 میلی لیتر اسید سولفوریک اضافه کنید! حالا 10 قطره از این محلول را به یک ظرف که حاوی الکل است، اضافه کرده و آن را چند بار به آرامی تکان دهید! در این مرحله ظرف مورد نظر را در فاصله 8 تا 12 اینچی از مشام خود نگهدارید و با دست هوای ظرف را به سوی بینی خود هدایت کنید! توجه داشته باشید که نباید ظرف را مستقیما بو کنید چون احتمال دارد مسموم شوید! در صورتی که بوی ظرف تند و تیز باشد، یعنی متانول است! و در صورتی که بوی ملایم و میوه ای داشته باشد، یعنی ماده مذکور اتانول است.
کلام آخر
در این مقاله به معرفی و بررسی فرق اتانول و متانول پرداختیم! امیدواریم برایتان مفید بوده باشد. با مقالات بعدی ما در پگاه محیط همراه باشید.
سوالات متداول
- کدام یک بهتر است؟ اتانول یا متانول؟
مقایسه بین کاهش انتشار HC و سوخت های مخلوط نشان میدهد که متانول موثرتر از اتانول است. - کدام یک مضرتر است؟ اتانول یا متانول؟
متانول نسبت به اتانول بسیار سمی تر است! از اتانول در موارد خوراکی استفاده می شود. در حالی که متانول کاملا سمی بوده و چنین قابلیتی ندارد. - چرا می توانیم اتانول را بنوشیم ولی متانول را نه؟
به دلیل سمی بودن متانول! متانول گاهی اوقات به محصولات اتانولی با مصارف صنعتی مانند حلال ها اضافه می شود تا پتانسیل آنها به عنوان نوشیدنی را رد کند.! با افزودن متانول، تولیدکنندگان می توانند از مالیات های مربوط به مشروبات الکلی اجتناب کنند و محصولات خود را با هزینه کمتر به فروش برسانند.
No comment