زاج سفید چیست

درواقع هر گاه در رابطه با زاج سفید شنیدید، باز میگردد به پتاسیم آلوم، که فرم هیدراته پتاسیم آلومینیوم سولفات با فرمول شیمیایی KAl(SO₄)₂·12H₂O است. حال ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که زاج  سفید چیست؟ در ادامه به این سوال پاسخ می دهیم.

زاج سفید چیست

زاج سفید را با نام های دیگر آلوم، ضمه و یا حتی سولفات آلومینیوم نیز می شناسند. ماده ای با منشاء شیمیایی که به حالت کریستالی درخشان است. این ماده را عمدتا به صورت پودری می فروشند. تاکنون انواع مختلفی از زاج شناخته و یافت شده است که برخی نیز دارای رنگ های دیگری مانند سیاه، سیز و … هستند. موضوع مورد بحث ما زاج سفید است که به نام زاج عطاری نیز معروف است.

از این جهت که آلوم در طب سنتی و عطاری دارای کاربردها و مزایای خارق العاده ای است، اثر قابضی دارد و در ناحیه زخم ها می تواند مورد استفاده قرار بگیرد، اثر ضدمیکروبی و آنتی باکتریالی دارد. تنها نکته مهم در رابطه با این ماده استفاده صحیح و به اندازه آن است.

انواع آلوم

• پتاسیم آلوم

همان آلومینیوم پتاسیم سولفات می باشد. این ماده را می توان در مغازه ها برای بیکینگ پودر و ترشیجات یافت. این ماده در چرم زنی، به عنوان عامل لخته کننده در تصفیه آب، یکی از مواد مورد استفاده پس از اصلاح، و به عنوان عامل کف کننده در فوم های آتشنشانی کاربرد دارد.

• سودا آلوم

از این ماده نیز در بیکینگ پودر و به عنوان ماده اسیدی در غذا ها استفاده می شود.

• آمونیوم آلوم

آمونیوم آلوم در بسیاری از کاربردهای مشابه با پتاسیم آلوم و سوا آلوم کارایی دارد. از جمله کاربرد های آن می توان چرم سازی، رنگرزی و نساجی، نسوز کردن پارچه ها، ساخت چسب پورسلین، تصفیه  آب و برخی دئودورانت ها را نام برد.

• کروم آلوم

ماده ای عمیق و بنفش رنگ است که در دباغی کردن کاربرد دارد و همچنین با اضافه کردن آن به آلوم های دیگر می توان کریستال های بنفش رنگی را به وجود آورد.

• سولفات آلومینیوم

سولفات آلومینیوم از نظر فنی آلوم محسوب نمی شود. زاج سفید سولفات مضائف آلومینیوم است. سولفات آلومینیوم را تحت عنوان آلوم کاغذ ساز نیز می شناسند، از مزایا و کاربرد های آن در مقالات دیگر به طور کامل توضیح داده ایم.

کاربرد زاج سفید

زاج سفید دارای چندین کاربرد خانگی و صنعتی است. اغلب نوع مورد استفاده پتاسیم آلوم است اما سودا آلوم، آمونیوم آلوم و دیگر انواع آلوم هم می توانند در موارد مشابهی کاربرد داشته باشند:

• این ماده لخته کننده ای قوی است که برای تصفیه آب فاضلاب و شهری برای حذف آلاینده ها و ناخالصی های موجود در آن مورد استفاده قرار می گیرد.
• در زخم های سطحی و کوچک به جهت بند آوردن خون مورد استفاده قرار می گیرد.
• به عنوان ماده کمکی در واکسن ها ( ماده شیمیایی که باعث تقویت پاسخ ایمنی بدن می شود) کاربرد دارد.
• به عنوان دئودورانت، یا همان ضد بو، برای از بین بردن بوی عرق، به طور مستقیم و در برخی لوازم آرایشی بهداشتی کاربرد دارد.
• این ماده دارای اثر بازدارندگی شعله آتش است و برای استفاده در فوم های آتشنشانی کاربرد دارد.
• بخش اسیدی برخی از بیکینگ پودر ها را تشکیل می دهد.
• به عنوان ماده سازنده برخی از وکس های موبر نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
• از کاربرد های عالی این ماده در صاف و شفاف تر کردن پوست است. می توان برای از بردن جوش ها و لک های پوست از آن استفاده کرد.
• برخی از برند های خمیر دندان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

پروژه های آلوم

پروژه های علمی جالبی موجود هستند که از آلوم استفاده می کنند. در برخی موارد خاص در ایجاد کریستال های غیر سمی خیره کننده به کار می رود. کریستال های شفاف وو تمیز از پتاسیم آلوم تولید می شوند و کریستال های بنفش رنگ، همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، از کروم آلوم به وجود می آیند.

تولید زاج سفید

تا به این لحظه متوجه شده اید که زاج سفید چیست و چه کاربرد هایی دارد، در این جا نحوه تولید این ماده پرمصرف آورده شده است:

چندین ماده معدنی هستند که می توانند به عنوان منبعی برای تولید آلوم مورد استفاده قرار بگیرند که شامل آلوم شیست، آلونیت، بوکسیت و کرایولیت می شود. پروسه های به خصوصی که برای به دست آوردن آلوم انجام می شوند به ماده معدنی اصلی و اورجینال بستگی دارد.

هنگامی که آلوم را از آلونیت به دست می آورند، آلونیت خشک می شود و ماده به  دست آمده مرطوب باقی می ماند و در تماس با هوا قرار می گیرد تا هنگامی که آبش را از دست داده و به حالت پودری در بیاید؛ که با آب داغ و سولفوریک اسید این جداسازی اتفاق می افتد. بخش مایع جدا شده و آلوم خارج ار محلول به صورت کریستالی در می آید.

سخن آخر

زاج سفید چیست؟ ماده ای کاربردی است که امروزه شناخت از آن دارد افزایش می یابد و عموم مردم با خواص بیشمار آن آشنا می شوند. برای اموری مانند تصفیه آب، دباغی و … سولفات آلومینیوم بسیار قوی تر عمل کرده و می تواند خواسته های شما را از این جهت تامین کند. شما می تواند انواع مواد شیمیایی با کیفیت، مطمئن و مقرون به صرفه را از پگاه محیط، تهیه بفرمایید.