سود پرک، با اسامی دیگری مانند کاستیک سودا و سدیم هیدروکسید شناخته می شود که در صنایع شیمیایی گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده هم به صورت مایع و هم به صورت جامد با درصد خلوص بالایی تولید و عرضه می شود. سود پرک سفید رنگ و همانطور که از اسمش مشخص است به صورت پرک یا پولکی است.
انواع سود پرک
این ماده را به چهار صورت تولید و عرضه می کنند، مایع، پرک، گرانول و پودر؛ در ادامه در رابطه با روش های تولید سود پرک توضیحاتی را ارائه داده ایم:
-
سود مایع
همانطور که گفتیم این ماده هم به صورت مایع و هم به صورت جامد عرضه می شود. حالت پودری و جامد آن را که در آب حل کنید، شکل مایع سود به دست می آید. که در حدود 50 درصد خلوص دارد.
-
سود پرک
نوع رایج تر آن، حالت پرک پرک شده و پولکی است که به رنگ سفید است و بویی ندارد. دلیل نام گذاری اش نیز به سبب همین پرک بودنش است.
-
گرانول
این نوع از سود سوزآور به دلیل کاربردشان در صنایع حساس مانند داروسازی و نساجی با دقت بیشتری تولید می شوند. از نظر ظاهری نیز به صورت گرانولی، و یا ذراتی به حالت گرد و یا بیضی شکل، که این ها نیز سفید رنگ هستند و بوی ندارند.
-
پودر
حالت پودری از متداول ترین شکل های مواد شیمیایی است که قطعا بار ها به چشم دیده اید. حالت پودری سدیم هیدروکسید دانه های بسیار ریز تر سفید رنگی هستند.
تولید سود پرک
می توان گفت که تقریبا 100 درصد ظرفیت تولید سود پرک، از طریق فرآیندی تحت عنوان هیدرولیز کردن آب نمک است. در این فرآیند، ماده اولیه سدیم کلرید و یا همان آب نمک است که به وسیله الکترولیز به گاز کلر، سدیم هیدروکسید و گاز هیدروژن تجزیه می شود. ما به این دلیل که به دنبال تولید سدیم هیدروکسید هستیم از آب نمک در ابتدا استفاده کردیم، اگر از مواد دیگری مانند پتاسیم و یا کلسیم کلرید استفاده می کردیم، ماده ای که به دست می آید به جای سدیم حاوی کلسیم و پتاسیم خواهد بود.
برای به دست آوردن حالت مایع نیز، به همین طریق از محلول سدیم کلرید استفاده می شود و می توان سود سوزآور مایع به همراه بخشی هیدروژن و کلر تهیه کرد. برای تولید کاستیک سودا می توان از چند روش استفاده کرد که در ادامه توضیح مختصری در رابطه با هر یک ارائه داده ایم:
روش غشایی
از جمله روش های رایج که برای تولید سود پرک مورد استفاده قرار می گیرد، الکترولیز آب نمک در یک سلول غشایی است، همین مورد نیز موجب تفاوتش با روش دیافراگمی شده است. به این ترتیب که به جای دیافراگم در اطراف الکترود ها غشا قرار می گیرد. اولین مرحله، ورود سدیم کلرید به محفظه اول راکتور است. بخش کلرید را الکترود آند اکسید می کند و گاز کلر تبدیل می شود.
یون های هیدروژن به سمت کاتد ها رفته و طی فرآیند هایی هیدروکسید را ایجاد می کنند. از بخش غشایی که بین دو الکترود وجود دارد تنها یون های سدیم می توانند عبور کنند که به بخش کاتد رفته و با هیدروکسید به منظور ایجاد سدیم هیدروکسید واکنش می دهند. نسبت به روش های دیگر، کاستیک سودا تولید شده به این روش دارای کیفیت و درصد خلوص بیشتری است.
روش دیافراگمی
در این روش یک صفحه دیافراگمی که نفوذناپذیر است دو بخش کاتد و آند را از هم جدا می کند. در این روش هم در بخش آند گاز کلر و در بخش کاتد هیدروژن آزاد وجود دارد. کاری که دیافراگم انجام می دهد جدا کردن آب نمک از سدیم هیدروکسید است، در نهایت محلولی که به دست می آید حاوی آب نمک رقیق و کاستیک سودا مایع است.
روش جیوه ای
این روش دارای خطرات زیست محیطی است و مسمویت هایی ایجاد می کند که به همین دلیل دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد. شیوه عملکرد به این روش هم به این صورت است که محلول اشباع آب نمک را بر روی لایه نازککی از جیوه قرار می دهند. جیوه در این نقش کاتد را دارد و با سدیم وارد واکنش می شود. سپس این ترکیب از راکتور خارج می شود، با آب واکنش می دهد و تبدیل به سدیم هیدروکسید و یا همان سود پرک می شود.
کاربرد سود پرک
تولید سود پرک به این دلیل امروزه افزایش قابل توجهی داشته است، که در صنایع مختلفی به مقدار زیادی کاربرد دارد، صنایعی مانند صنایع کاغذ سازی، کنسرو سازی، نساجی و رنگرزی، صنایع معدنی، در شوینده ها، آلومینیوم سازی، صنایع شیمیایی و … از جمله صنایعی هستند که از این ماده به وفور استفاده می کنند.
سخن آخر
این ماده و مواد شیمیایی دیگری مانند سولفات آلومینیوم را با درصد خلوصی بالا و یا کیفیتی خارق العاده از پگاه محیط تهیه بفرمایید.
No comment