تهیــه اسیـد بـوریـک از بـوراکـــس و بررســی ویژگی های آن
همان طور که از نام اسید بوریک مشخص است این ماده یکی از اعضای خانواده اسیدها به حساب می آید که البته بسیار کاربردی نیز می باشد و کاربردهای متنوعی دارد. اسید بوریک خاصیت اسیدی ملایم و ضعیفی دارد که بیشتر در تولید مواد ضد عفونی کننده و گندزدای مورد استفاده قرار می گیرد. به طور مثال اسید بوریک را می توان به عنوان یک ترکیب اصلی در تولید اسپری های حشره کش دانست. البته در بسیاری از واکنش های شیمیایی نیز اسید بوریک به کار می رود که در اثر ترکیب این ماده واکنش شیمایی انجام می گیرد. تهیــه اسیـد بـوریـک از بـوراکـــس و بررسی ویژگی های آن از موضوعاتی است که ما در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
ویژگی های اسید بوریک
از ویژگی های ظاهری اسید بوریک می توان به جامد و بلوری بودن آن اشاره کرد. بلورهای جامد اسید بوریک به رنگ سفید است که البته بدون بو بوده و مزه تلخی دارد. یکی از ویژگی های بارز اسید بوریک حلالیت این ماده در آب است. در واقع این ماده به خوبی در آب جوش حل می شود جالب است بدانید این ماده در دمایی برابر با 300 درجه سانتی گراد هیدراته می شود و در دمای معدنی معادل 236 درجه سانتی گراد نیز ذوب می شود. یکی دیگر از ویژگی های اسید بوریک این است که نسبت به شعله مقاومت خوبی از خود نشان می دهد و البته اشتعال زا نیست .
طرز تهیه اسید بوریک از بوراکس و بررسی ویژگی های آن
اسید بوریک به صورت طبیعی در بسیاری از مناطق آتشفشانی یافت می شود. اسید بوریک همره با بخار آب از شکافه هایی که در زمین وجود دارد خارج می شود. علاوه بر این اسید بوریک در بسیاری از گیاهان و آب دریا نیز یافت می شود.
البته به غیر از اینکه اسید بوریک در مناطق آتشفشانی، دریا و بسیاری از گیاهان یافت می شود می توان آن را در آزمایشگاه و با استفاده از ماده ای به نام بوراکس تهیه کرد.
در آزمایشگاه به صورت سنتزی طی چند عملیات می توان از بوراکس، اسید بوریک را تهیه کرد.
برای همین منظور اسید بوریک را در مخزن واکنش می ریزند و کم کم و به آرامی سولفوریک را اضافه می کنند. اضافه کردن سولفوریک اسید تا جایی ادامه می دهیم که محلول حالت اسیدی به خود بگیرید و در ادامه نیز PH آن به نزدیک صفر برسد.
در ادامه نیز محلولی که به دست می آید محلول بوراکس اشباع شده اورتوبورات است. این محلول بسیار داغ و حالت اشباع شده است بنابراین محلول را باید در خلاء متبلور قرار دهید تا سرد شود و بعد از سرد شدن کریستال های جامد بلوری سفید رنگی به وجود می آید.
کاربردهای اسید بوریک
ضد عفونی
از اسید بوریک در ساخت انواع پمادها و پانسمان ها استفاده می شود. علاوه بر این اسید بوریک در تولید محلول های رقیق شستشوی چشم نیز کاربرد دارد.
حشره کش
اگرچه اسید بوریک یک ماده شیمیایی است اما استفاده از آن در دفع حشرات بسیار موثر است و می توان از آن برای کنترل کردن سوسک های خانگی، موریانه و کک استفاده کرد.
علاوه بر این با استفاده از اسید بوریک و اتیلن گلایکول می توان مانع از پوسیدگی چوب در برابر قارچ ها و حشرات شد.
در استخرهای شنا برای جلوگیری از اسیدیته شدن آب از اسید بوریک که یک اسید ضعیف است استفاده می شود.
روغن کاری
از اسید بوریک می توان به عنوان یک روان کننده در سرامیک و فلزات استفاده کرد به این دلیل سوسپانسیون های کلوئیدی ذرات نانوی موجود در اسید بوریک به راحتی در بنزین و روغن های گیاهی حل می شود که همین خاصیت موجب استفاده از اسید بوریک در روان کننده ها می باشد.
کشاورزی
در مزارع و باغات برای دفع حشرات از اسید بوریک استفاده می گردد. البته به محلول غذایی گیاهان نیز با هدف کمبود بور یا جبران آن اسید بوریک اضافه می شود.
خطرات در معرض قرار گرفتن اسید بوریک
تا به اینجای متن در مورد معرفی تهیــه اسیـد بـوریـک از بـوراکـــس و تهیه اسید بوریک از بوراکس و بررسی ویژگی های آن پرداختیم در ادامه قصد داریم خطرات در معرض قرار گرفتن اسید بوریک را نیز بیان کنیم.
در معرض قرار گرفتن اسید بوریک موجب بروز امراض عروقی، قلبی و کلیوی می شود. در تماس با اسید بوریک اگر از طریق دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش وارد بدن شود مشکلات جدی تری را به وجود می آورد که نفس کشیدن را سخت کرده و در برخی از موارد نیز موجب مرگ می شود.
کودکان را در معرض این ماده نباید قرار دارد زیرا موجب تحریکات پوستی در بدن کودکان می شود.
اگرچه کاربردهای اسید بوریک زیاد است و در متن بالا به آن پرداختیم اما در مورد استفاده از آن برای ضد عفونی کننده زخم ها، سوختگی و شستشوی چشم حتما باید زیر نظر پزشک باشید.
سخن پایانی
اسید بوریک دارای خاصیت غیر قابل اشتعال و غیر قابل احتراق است که در زمان استفاده از آن باید نکات ایمنی را رعایت کنید. بهتر است از برخورد این ماده به چشم و پوست جلوگیری کنید. استفاده از عینک های مخصوص در زمان استفاده از اسید بوریک توصیه می شود. تهیه اسید بوریک و بررسی ویژگی های آن موضوعی بود که ما در این مقاله به آن پرداختیم امیدواریم مطالب این مقاله بر میزان دانش شما در رابطه بر این موضوع افزوده کند. پگاه محیط به عنوان وارد کننده اسید بوریک و وارد کننده بوراکس دکا آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می باشد.
سوالات متداول
1-آیا اسید بوریک در صنعت داروسازی نیز استفاده می شود؟
بله از اسید بوریک در تهیه پمادها و پانسمان نیز استفاده می شود که البته در صورت داشتن جراحت و زخم باید استفاده از اسید بوریک زیر نظر پزشک باشد.
2-اسید بوریک چگونه موجب دفع حشرات می شود؟
اسید بوریک به عنوان یک سم معده برای حشرات تلقی می شود که موجب ساییده شدن شکل حشرات و دفع آن ها می شود.
3- موارد استفاده از اسید بوریک کدامند؟
اسید بوریک به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده و یک عامل نسوز چوب در ساخت لوازم آرایشی، سیمان، لعاب، سفال، شیشه، صابون، فرش، کلاه، چرم، سفال و جواهرات مصنوعی استفاده می شود.
4-آیا بوراکس همان اسیر بوریک است؟
اگرچه اسید بوریک از ترکیب بوراکس استفاده می شود اما اسید بوریک برای دفع حشرات و بوراکس نیز برای تمیز کردن مورد استفاده قرار می گیرد.